PDF Benzer Makaleler Yazara Mail Gönder

¹ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Profesörü, Ankara Bu çalışma ile Müʾmin bin Mukbil’in Ẕaḫīre-i Murādiyye adlı eserinde bulunan hidrosefali ile ilgili bölümün incelenmesi ve burada yer alan bilgilerin Türk tıp tarihi içerisindeki yerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada Ẕaḫīre-i Murādiyye’nin İstanbul, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Antalya Tekelioğlu Koleksiyonu, No. 682 ve Hacı Mahmud Efendi Koleksiyonu, No. 5507’de bulunan nüshaları incelenmiştir. Adı geçen bölümün çağdaş Türkçe abeceye çevriyazısı yapıldıktan sonra, çağdaş Türkçe bir metin hazırlanmış ve burada yer alan hidrosefali ile bilgiler literatürde yer alan bilgilerle karşılaştırılmıştır. Hidrosefali ile ilgili bölüm Ẕaḫīre-i Murādiyye’nin beyin hastalıkları üzerine olan birinci makalesinin 14. bölümünde yer almaktadır. Müʾmin bin Mukbil’in bu bölümde verdiği bilgiler ile İsmāʿīl Cürcānī’nin Ẕaḫīre-i Ḫ’ārezmşāhī adlı eserinde yer alan bilgilerin çok benzer olduğu görülmektedir. Ẕaḫīre-i Murādiyye’de yer alan bilgiler genel olarak eserin yazıldığı döneme kadar hidrosefali üzerine İslam coğrafyasında kaleme alınmış klasik tıp eserlerinde yer alan bilgilerden farklı değildir. Bununla birlikte, XV. yüzyılda Anadolu’da Arapça ve Farsça bilmeyenler için, diğer konularda olduğu gibi hidrosefali konusunda da Türkçe bir tıbbi kaynak olması Ẕaḫīre-i Murādiyye’yi Türk tıp tarihinde önemli bir konuma yerleştirmektedir. Anahtar Kelimeler : Mümin bin Mukbil, Zahire-i Muradiyye, hidrosefali, tıp tarihi