Babanın çocuk bakımına olan katkıları, çocuğun fiziksel, ruhsal ve sosyal gelişimini büyük ölçüde etkilemektedir. Bu araştırmada babaların, ailede çocuk bakım ve eğitimindeki rolleri hakkında bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. Ankara ilinde orta gelir düzeyli bir mahallede bir birinci basamak sağlık kuruluşuna herhangi bir nedenle başvuran ve 0-10 yaş arası çocuk sahibi olan 119 anneden yüz yüze anket yöntemi kullanılarak veri toplanmıştır. Tanımlayıcı tipte epidemiyolojik bir araştırmadır. Araştırmaya katılan annelerin yaş ortalaması 30.7 (±5.7) olup %55.4’ü lise veya üniversite mezunudur. Araştırmaya katılan annelerden alından bilgilere göre babaların yaş ortalaması 33.9±5.9 olup, %62.2’si lise veya üniversite mezunudur. Araştırmada ulaşılan babaların çoğu belli bir eğitim düzeyi gerektiren işlerde çalışmaktadır. Bu araştırmada ulaşılan çocukların babalarının çoğu uzun mesai sürelerine sahiptirler (%48.7’si 9- 10 saat ve %41.2’si 11 saat ve üstü) ve stresli ortamlarda çalışmaktadırlar (%83.2). Ancak babaların %78.2’si çalışma saatleri dışında boş vakitlerini evde geçirmektedir. Araştırmaya katılan babaların %82.4’ü annelerin ifadesine göre çocuğun beslenmesiyle ilgili iken, %39.5’i çocuğun altının değiştirilmesine yardımcı olmuş ve %75.6’sı çocuk ağlayarak uyandığında yanına gitmiştir.

Çocukların %38.7’sine babası uyumadan önce kitap okumuş; %39.5’i babasıyla beraber televizyonda çocuk programı izlemiş; %51.2’si babası ile parka gitmiş, %48.7’si evde babası ile oyun oynamıştır. Babaların %60’ı çocuk eğitimi ve bakımı konusunda herhangi bir yerden bilgi almamıştır, bilgi alanlar ise daha çok medya aracılığıyla bilgilenmiştir. Anne ile baba arasındaki ilişki çok iyi veya iyi olan ailelerde, orta derecede iyi olan ailelere oranla babanın çocuk bakımı ve eğitimi konusunda daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır. Çocuğun bakımı ile ilgili konularda kararı anne ile babanın ortaklaşa aldığı ailelerde, babaların çocuk bakımı ve eğitime katkısı, bu kararın sadece anne veya sadece baba tarafından alındığı ailelere oranla önemli ölçüde yüksek bulunmuştur. Bu bulgulara göre babalar çocukların sosyal ve ruhsal gelişimlerini sağlamak açısından önemlidirler; babalara çocukları ile ilgilenmeleri gerektiği konusunda bilgilendirme ve danışmanlık verilmelidir.

Anahtar Kelimeler: baba, çocuk gelişimi, çocuk bakımı.