Öz

Kurşun zehirli bir metal olup, çevremizde halen su, toprak ve önemli üretim malzemelerinde bulunmaktadır. Kurşun zehirlenmesi Dünya üzerinde çocuklar için en başta gelen çevresel sağlık sorunlarından biridir. Çocuklar yüksek oranda kurşunu absorbe ettikleri ve gelişen bir bünyede kolayca inhibisyona ve hasara uğrayabilen hücre farklılaşması ve büyümesi geçirdiklerinden dolayı yetişkinlere oranla kurşun zehirlenmesine oldukça duyarlıdır. Bununla birlikte, çok düşük miktarlardaki kurşunla karşılaşmanın kavrama bozukluğu, nörodavranışsal hastalıklar, sinirsel zedelenme, hipertansiyon ve böbrek yetmezliğine yol açtığı gösterilmiştir. Kurşunun ana etkisi oksidatif zedelenme gelişmektedir. Serbest radikallerin miktarını arttırması ve zedelenmeye cevap verebilecek antioksidanların miktarını azaltmasıdır. Kurşun zehirlenesiniz patogenezi ise çok faktörlüdür (enzim aktivasyonun kesilmesi, iz minerallerin absorpsiyonunun engellenmesi, sülfhidrilli proteinlerin bağlanması, kalsiyum homeostazının değiştirilmesi ve vücutta bulunan sülfhidrilli antioksidanların miktarının azaltılması gibi). Kalsiyum disodyum EDTA ve DMSA yetişkinlerde ve çocuklarda kurşunun temizlenmesi için kullanılan şelatif ajanlardır. Akut kurşun zehirlenmesinde şelasyon önerilen bir yöntem olmasına karşın; kronik karşılaşma için araştırmalar halen devam etmektedir. Zehirli metalle karşılaşmanın ve vücutta birikiminin önlenmesine ek olarak metalin etkilerin en düşük düzeye getirilmesi de önemlidir. Bu makalede, kurşunla ilgili rahatsızlıkların düzeltilmesinde antioksidanların rolü açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler: kurşun, çocuklar, oksidatif stres, antioksidan.

Nasıl Atıf Yapılır

1.
Çaylak E, Halifeoğlu İ. Kurşunun çocuklardaki antioksidan enzimler üzerine etkileri ve antioksidanların tedavi edici/koruyucu rolü. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2010; 53: 159-73. Available from: https://cshd.org.tr/article/view/294