Öz
Endüstriyel hızlı gelişim, her geçen yıl canlıların yeni sentetik kimyasal maddeler ile etkilenimine sebep olmaktadır. Bu maddelerin bir kısmının özellikle gebelik, bebeklik ve ergenlik dönemlerinde olmak üzere insan sağlığına olumsuz etkileri olabileceğine yönelik bulguların ortaya çıkması ile kullanımlarının sınırlandırılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu maddelerden birisi de özellikle plastik ve kozmetik ürünlerin yapısında bulunabilen fitalat isimli maddedir. Bu yazı ile fitalar ve özellikle önemli bir alt grubu olan dietilhekzilfıtalatların metabolizması ve başta fetus, üreme sistemi ve pubertal gelişim olmak üzere vücut sistemleri üzerine olası zararlı etkileri literatür bilgileri ile tartışılmıştır. Bunun yanı sıra kendi çalışmamızdan yola çıkarak dietilhekzilfıtalatların pubertal jinekomasti oluşumundaki muhtemel rolü üzerinde durulmuştur. Son olarak da dietilhekzilfitalat etkilenimini azaltmak için alınabilecek önlemler sıralanmıştır.
Anahtar Kelimeler: fitalat, çocuk, sağlık, çevre, endokrin bozucu.