Şânîzâde Atâullah Mehmed Efendi XIX. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı İmparatorluğu’nda yetişmiş önemli bilim adamlarından birisidir. Klasik medrese eğitiminin yanı sıra Batılı yöntemle de eğitim almıştır. Tıp, tarih, matematik, edebiyat ve coğrafya alanında eserler veren Şânîzâde, Osmanlı-Türk tıbbının çağdaşlaşma yolundaki önemli dönüm noktalarından birisidir. Tek başına atabildiği bilimsel adımlarla çağdaş tıbbın ülkemizde yerleşmesine öncü olabilmiştir. Tıp alanında yazdığı ve Hamse-i Şânîz îz î âde adını taşıyan eseri beş kitap içermekte olup, ilk üç kitap, Mir’âtü’l Ebdân fî Teşrîh-i A’ zâi’l-İnsân, Usûlü’t- Tabîa îa î ve Mi‘yârü’l-Etıbbâ, Sultan II. Mahmut’un emriyle basılmıştır. Bu şekliyle ülkemizde basılı ilk tıp eseri olarak kabul edilmektedir. Şânîzâde, Avusturya’lı hekim Anton Baron von Störck’in Almanca yazdığı ve yeni tıbba ait iki ciltlik Medizinisch Praktischer Unterricht für die Feld und Landwundaerzte der Österreichischen Staaten adlı eserini 1812 yılında Türkçeye çevirmiş ve Mi‘'yârü’l-Etibbâ adını vermiştir. Hastalıkların ele alınarak incelediği Mi‘'yârü’l-Etibbâ’nın son bölümü çocuk hastalıkları konusundadır. Şânîzâde’nin Mi‘'yârü’l-Etibbâ’sı çeviri bir eser olmakla birlikte, çocuk hastalıkları hakkında XIX. yüzyılın çağdaş Avrupa tıbbına ait bilgileri Osmanlı İmparatorluğu’na aktarması açısından önem taşımaktadır. Eserin çocuk hastalıkları ile ilgili bu bölümü kabul edilebilir bir kısım tıbbî bilgileri ve uygulamaları içermektedir. Şânizâde’nin tıbbî bir terminoloji oluşturma girişiminin bazı ipuçları da eserin incelenen bu bölümünde görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: pediatri tarihi, Şanizade Ataullah Mehmed Efendi, Miyarü’l-Etibba, Osmanlı tıbbı, tarihi