Öz
Hipoksik iskemik ensefalopati (HİE) tanı ve tedavideki ilerlemelere rağmen, halen yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin önemli bir sorunu olmaya devam etmektedir. Türkiye'nin değişik bölgelerinden toplam 16 üniversite hastanesinin katıldığı bu prospektif çalışmaya Eylül 2005 ile Eylül 2006 tarihleri arasında bu merkezlerden HİE tanısı almış zamanında doğmuş 93 bebek katıldı. Çalışma grubuna alınan tüm olguların annelerinin gebeliğinde özellik gösteren durumlar, doğum öyküsü, bebeklerin Apgar skorları, kan gazları, ek organ tutulumu, klinik bulgular, antikonvülsan kullanımı, hastanede kalış süresi ve çıkış durumu, modifiye Sarnat ve Sarnat evrelendirmesi değerlendirildi. Hipoksik iskemik ensefalopati sıklığı, aynı merkezde doğan 19857 canlı doğum içinde binde 2.6, yenidoğan yoğun bakım ünitelerine yatan hastalar içinde ise %1.2 olarak saptandı. Bebeklerin birinci dakika Apgar skorları ortalama 3.4 ± 2.7, ilk saat içinde bakılan pH değeri ortalama 7.00 ± 0.19 ve baz açıkları (BE) 14.5 ± 8.1 mEq/L idi. Bebeklerin %67.8'inde ilk yedi günde konvülsiyon gözlenmişti. Bu çalışmadaki olgular içinde renal tutulum %39.8 ile en sık görülen organ disfonksiyonu olup, bunu kardiyovasküler sistem ve hepatik tutulum izliyordu. Sarnat ve Sarnat evrelemesine göre olguların 28'i (%30.1) Evre I, 36'sı (%38.7) Evre II, 29'u (%31.2) Evre III olarak değerlendirilmişti. Tüm olguların hastanede yatış süreleri ortalama 15.5 ± 18.5 gün idi. Olguların 21'i (%22.6) eksitus olmuştu. Evreler arasında mortalite açısından önemli istatistiksel farklılık saptandı (p<0.001). Bu sonuçlar çalışmaya katılan merkezlerde HİE insidansının düşük olduğunu, fakat mortalite oranının yüksek olduğunu göstermektedir. Ancak çalışma sadece üniversite hastanelerinde yapıldığı için Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerinin de katılacağı, daha fazla sayıda hastanın irdelenebileceği başka bir çalışmada daha doğru bir oranın belirlenmesi mümkün olacaktır.
Anahtar Kelimeler: hipoksik iskemik ensefalopati, risk faktörleri, insidans, prognoz, Türkiye