Öz
Yenidoğan yoğun bakım ünitelerine (YYBÜ) yeni yatırılan bebeklerde mortalite riskini tahmin etmek amacıyla kullanılan skorlama sistemleri, hastanın klinik durumu belirleme ve buna uygun yaklaşım için yol gösterici olmanın yanında, üniteler arasında mortalite oranlarının objektif olarak değerlendirilmesini de sağlamaktadır. Score for Neonatal Acute Physiology- Perinatal Extension-II (SNAP-PE-II) ve Clinical Risk Index for Babies (CRIB) yenidoğan yoğun bakım üniteleri için geliştirilmiş iki farklı sistemdir. Bu çalışmada, yaşamın ilk gününde YYBÜ’ye yatırılan bebeklerde mortalite riskini belirlemede bu farklı iki skorlama sisteminin etkinliği ve mortaliteye etki eden faktörlerin incelenmesi amaçlandı. Ocak 2002-Aralık 2003 döneminde YYBÜ’ye yatırılan toplam 532 arasından yaşamın ilk gününde olup, çalışma ve skorlama kriterlerine uyan çok düşük doğum ağırlığına sahip toplam 197 yenidoğan çalışmaya alındı. Toplam neonatal mortalite oranı %6.2 (33/532) iken çalışma grubundaki toplam mortalite oranı (19/197) %9.7 olarak saptandı. İstatistiksel değerlendirmeler sonrasında yüksek CRIB ve SNAP-PE-II skorlarının mortalite ile ilişkili olduğu (sırasıyla; p<0.05, p<0.01), CRIB için 10 ve SNAP-PE-II için ise 33 puanın cutoff puanı olarak belirleyici değer olduğu görüldü. Belirleyicilik açısından CRIB skorlamasına (0.90) göre SNAP-PE-II skorlamasının (0.97) istatistiksel olarak anlamlı olacak şekilde daha yüksek AUC değerine sahip olduğu görüldü (p<0.01). Bu çalışmada, yenidoğan döneminde, doğum ağırlığına göre kısıtlayıcılığı olmakla birlikte her iki skorlama sisteminin de mortaliteyi ön görmek amacıyla kullanılabileceğini, ancak SNAP-PE-II skorlama sisteminin daha avantajlı olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Neonatal mortalite, risk, skorlama, CRIB, SNAPPE-II, Neonatal mortality, scoring