Öz

Serbest radikal hasarı aracılı mekanizmalar, enflamasyon, enfeksiyon, toksik ve metabolik olaylar, karsinogenez ve ateroskleroz gibi çeşitli hastalıkların fizyopatolojilerinde önem kazanmıştır ve neonatal hastalıklarda da rolü büyüktür. Serbest radikal aracılı hastalıklarda doku hasarından sorumlu olan hidroksil radikallerinin, reaktif oksijen türleri ve reaktif nitrojen türleri üzerinden oluşabilmesi için gerekli ön koşul, oksijenin serbest elektronla karşılaşması ve süperoksid ile hidrojen peroksid oluşumudur. Oksijen ise, serbest elektron ile, iskemi/hipoksi sonrası reperfüzyon/reoksijenizasyon fazında hipoksantin-ksantin oksidaz-ksantin sistemi üzerinden hızla karşılaşır. Doku hipoksisi sonrası tüm vücut sıvılarında bir pürin metaboliti olan hipoksantinin biriktiğinin gösterilmesi, artan hipoksantinin iskemi/hipoksi sonrası hipoksantin-ksantin oksidaz-ksantin sistemi ile ortadan kaldırılması esnasında oksijen radikallerinin aşırı üretiminin gerçekleştiğinin ortaya konması ve sentezlenen oksijen radikalleri miktarının hem hipoksantin konsantrasyonu, hem de oksijen konsantrasyonu ile doğru orantılı olması, asfiksi sonrası gerçekleştirilen neonatal resüsitasyonda oksijenin daha az (<%100) konsantrasyonda ve hatta oda havası (%21 oksijen) olarak kullanılmasının, posthipoksik reoksijenizasyon hasarının şiddetini (süperoksid, hidrojen peroksid ve hidroksil radikalleri oluşumunu) azaltabileceği fikrini gündemegetirmiştir. Ve gerçekten de; oda havası mı, %100 oksijen mi kullanılması gerektiği konusundaki tartışmalar, neonatal resüsitasyon şeması 2000 yılı önerilerinin yayınlanmasından sonra da bitmemiştir ve bu konudaki araştırmalar sürmektedir. Bu yazıda, doğum odasında, neonatal resüsitasyonda oda havası veya %100 oksijen kullanılması ile ilgili çalışmalar, metaanalizler ve güncel fikirler özetlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: doğum odası, neonatal resüsitasyon, yenidoğan, oda havası, %100 oksijen, delivery room, neonatal resuscitation, newborn, room air, 100% oxygen

Nasıl Atıf Yapılır

1.
Sarıcı SÜ. Yenidoğanı canlandırmak: oksijen mi? oda havası mı?. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2006; 49: 149-54. Available from: https://cshd.org.tr/article/view/469