Öz
Çinko protoporfirin/hem oranı (ZnPP) ve serum demirinin, demir eksikliği tanısındaki yerini belirlemek amacıyla, yaşları 6 ay-14 yıl arasında değişen, rastgele seçilmiş 187’si kız, 191’i erkek, toplam 378 çocukta hemoglobin, serum demiri (SD) ve ZnPP düzeyleri ölçüldü. Vakalar yaşlarına göre, grup I: 6 ay-2 yaş (n:33), grup II: 3-7 yaş (n:81), Grup III: 8-10 yaş (n:151), grup IV: 11-14 yaş (n:107) olmak üzere dört gruba ayrıldı. Genel olarak bakıldığında anemi (hemoglobin düşüklüğü) %17, sideropeni (SD düşüklüğü) %76, demir eksikliği (ZnPP yüksekliği) %25’inde saptandı. Anemi prevalansı ve demir eksikliği prevalansı süt çocuklarında diğer yaş gruplarına göre anlamlı olarak yüksek bulundu (Grup I, II, III ve IV’de sırasıyla %39, %24, %16, %7 ve %45, %26, %23, %9). Demir eksikliği psikomotor gelişimi ve mental fonksiyonları etkilediğinden, bu eksikliğin sık görüldüğü Türkiye’deki çocuklar için tanı, tedavi ve koruyucu önlemlerin alınması oldukça önemli bir konudur. Demir eksikliğinin tespitinde basit, kullanılabilir ve ucuz yöntemlerin kullanılması esas olmalıdır. Bu çalışmada ZnPP düzeyi ölçülmesinin bu eksikliğe tanı koymada serum demir düzeyi ölçümüne göre daha uygulanabilir ve güvenilir bir yöntem olduğu görüldü.
Anahtar Kelimeler: demir eksikliği, serum demir düzeyi, çinko protoporfirin, iron deficiency, serum iron level, zinc protoporphyrin