Öz
Bakteriyel menenjitler yazımızın ikinci bölümünde klinik bulgular üzerinde durarak ayırıcı tanı ve erken tedavi başlanmasının gerekliliğini belirtmeye çalışacağız. Klasik menenjit klinik triadı ateş, baş ağrısı ve meningeal irritasyon bulgularıdır. Vakaların %75’inde üst solunum yolu enfeksiyonu hikayesi vardır; %85-95’inde görülür. İştahsızlık, bulantı ve kusma sık görülen özgün olmayan şikayetlerdir. Büyük çocuklarda baş ağrısı, ense ve sırt ağrısı gibi SSS ile ilgili yakınmalar daha sıktır. Tanıdan önce vakaların %20-30’unda fokal veya jeneralize konvülsiyon öyküsü olabilir. Konvülsiyon S. pneumoniae ve H. influenzae menenjitlerinde meningokoksik menenjitlerden daha sık görülür. Fizik muayenede genelde vakaların %10 veya daha azında bilinç değişikliği (letarji, stupor, koma) vardır. Bilinç değişikliği intrakranial basınç artışı, serebrit, hipotansiyon gibi nedenlere bağlıdır. Ense sertliği çocuklarda %60-80 oranındadır. Kernig ve Brudzinski bulguları pozitif olabilir. Özellikle 12-18 aylıktan küçük çocuklarda bu bulgular görülmeyebilir. Meningokok, H. influenzae veya S. pneumoniae’ya bağlı peteşi ve purpura vakaların %25’inde görülür. Fokal nörolojik bulgular vakaların %10-20’sinde görülür. Altıncı kranial sinir paralizisi genellikle artmış kafa içi basıncının göstergesidir. Okulomotor ve fasial sinir paralizileri olabilir. Hemiparezi serebral vasküler oklüzyon gelişmiş olduğunu gösterir. İç kulağın enflamasyona katılması ile işitme kaybı ve ataksi gelişebilir. Oksipital loplardaki kan akımı azalmaları ile kortikal körlük olabilir. Papil ödemi hastalığın erken komplikasyonsuz döneminde genellikle görülmez, saptanırsa dural venöz sinüs trombozu, beyin apsesi, BOS dolaşımının obstrüksiyonu veya subdural ampiyem düşünülmelidir. Yenidoğan ve küçük bebeklerde beslenme güçlüğü-emmeme, fontanelde bombeleşme veya suturlarda genişleme, hipotermi, hipertermi, solunum sıkıntısı, abdominal distansiyon, kusma, takipne, apne, huzursuzluk gibi nonspesifik bulgular sıktır. Menenjit çocukluk çağında daha sık görülürken, klinik bulguları bu dönemde daha genel olmaktadır. Bu nedenle tanı için şüphelenilmesi ve erken tedavi başlanması prognoz üzerindeki en önemli faktördür.
Anahtar Kelimeler: menenjit, çocuk, invazif enfeksiyonlar