Akut lenfoblastik lösemi çeşitli kemik ve eklemlerle ilgili bulgu ve belirtilerle de ortaya çıkabilir. İskelet sistemi bulgularının hastalığın prognozu üzerine etkileri tartışmalıdır. Kliniğimizde 1980 yılından bu yana tedavi edilmiş akut lenfoblastik lösemili hastaların iskelet tutulumları, radyolojik incelemeleri ve tutulum olan hastaların yaş, cins, hücre tipi, biyokimyasal değerler ve prognoz açısından değerlendirmeleri yapılarak radyolojik bulguların hastalığın prognozuna olan ilişkisi irdelenmiştir. İncelenen 252 hastanın 35’inde kemik ağrısı (%13.9) vardı. Radyolojik inceleme yapılan 179 hastanın 33’ünde (%18.4) çeşitli radyolojik bulgular saptandı. Radyolojik bulgular skorlanarak hastalar üç gruba ayrıldı. Grup 1, hiç radyolojik bulgusu olmayan, grup 2, 1-3 radyolojik bulgusu olan, grup 3 ise dört veya daha fazla radyolojik bulgusu olan hastalardan oluşmaktaydı. Grup 2 ve 3’te en sık rastlanan bulgu osteopeni (% 60.1) idi. Periostal reaksiyon hastaların %36'sında gözlenirken, litik lezyonlar %42 oranında gözlendi. Metafizeal band grup 2’de hiçbir hastada gözlenmezken, grup 3’te %33.3 oranında rastlanmıştır. Buna karşın grup 2’de litik lezyon görülme oranı daha fazladır (%50). FAB sınıflaması, immünfenotipleme, translokasyon, merkezi sinir sistemi tutulumu, başlangıçtaki karaciğer ve dalak büyüklüğü, lökosit sayısı, BFM 90 protokolüne göre risk grubu ve yaş açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında bir fark saptanmadı. Nüksüz sağkalım oranları incelendiğinde, biyolojik, biyokimyasal parametreler yanında risk faktörlerinde de fark olmamasına rağmen grup 3’teki hastalarda yüksek sağkalım oranları saptanması radyolojik skorlamanın immünolojik ve histokimyasal parametrelerden ayrı bir prognostik değeri olduğunu düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler: lösemi, lenfoblastik, kemik tutulumu, radyoloji, prognoz, risk faktörü, lymphoblastic leukemia, skeletal involvement, survival