Fankoni anemisi (FA) çeşitli konjenital anomaliler, kemik iliği yetmezliği, kansere eğilim ve çapraz bağlayıcı ajanlara hücresel duyarlılıkla karakterize otozomal çekinik bir kalıtsal hastalıktır. Bu güne kadar, en az sekiz komplementasyon grubu (A-C, D1, D2, E-G) tanımlanmış ve bunlardan yedisinin geni klonlanmıştır. Bu genlerin protein ürünleri, çapraz bağlayıcı ajanlarla oluşan DNA zedelenmesine yanıtta veya hücre döngüsünün S-fazında ortak bir yolakta etkileşim içine girerler. FA proteinlerinden beşi (A, C, E, F, G) bir nüklear kompleks oluşturup, monoübikutilasyonla D2 proteininin (FANCD2) aktivasyonuna aracılık eder. Aktif FANCD2, meme kanseri duyarlılık proteinleri (BRCA1, BRCA2) ve diğer DNA tamir proteinleriyle etkileşime gireceği bir nüklear DNA tamir fokusuna gönderilir. Son araştırmalar, FANCD1 ve BRCA2’nin gerçekte aynı gen olduğunu göstermiştir. Öte yandan, iyonize radyasyona yanıtta ise ataksi telenjektazi kinaz (ATM) FANCD2 proteinini fosforile eder. Fosforile FANCD2, S-faz kontrol noktalarını aktive ederek, ilerleyen hücre siklusunun duraklamasına ve DNA tamiri için zaman verilmesine olanak sağlar. Bu bulgular, FANCD2 proteininin DNA tamir mekanizmasında yer alan iki bağımsız sinyal yolağı arasında işlev gördüğünü göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Fankoni anemisi, genetik, moleküler temeller, meme kanseri, ataksi telenjektazi, Fanconi anemia, genetics, molecular basis, breast cancer, ataxia telangiectasia