Öz

Bu çalışmanın amacı Dede Korkut öykülerini tıp tarihi açısından ele alarak, öykülerde geçen yaralanmalar ve hastalıklar gibi tıbbi durumların saptanması ve varsa bunlara uygulanan tedavi yöntemlerinin kendi dönemlerinin tıbbi bilgi düzeyi bağlamında irdelenmesidir. Bu amaçla Muharrem Ergin’in Dede Korkut Kitabı-1 adlı eleştirel metni, yine Ergin’in Dede Korkut Kitabı adlı, öykülerin çağdaş Türkçeye dönüştürülmüş metni, Tezcan ve Boeschoten tarafından hazırlanmış olan Dede Korkut Oğuznameleri adlı Dede Korkut öykülerinin Dresden ve Vatikan yazmalarının yeniden çevriyazısı yapılarak yayımlanmış metinleri incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken, Ergin’in Dede Korkut Kitabı-1 çalışmasında yer alan, Dresden ve Vatikan nüshalarının tıpkıbasımları ile de bir karşılaştırma yapılmıştır. Dirse Han oğlu Boğaç Han, Salur Kazan’ın evinin yağmalandığı, Kam Püre oğlu Bamsı Beyrek, Kazan Bey oğlu Uruz Bey’in tutsak olduğu, Kanlı Koca oğlu Kanturalı, Basat’ın Tepegözü öldürdüğü, Begil oğlu Emren, İç Oğuza Dış Oğuzun asi olup Beyrek’in öldüğü öykülerde tıbbı ilgilendiren durumlar saptanmıştır. Bu çalışma, Oğuzların yaşayışlarını anlatan ve Türk edebiyatında destansı öykü türünün önemli örneklerinden olan Dede Korkut öykülerinde saptanan tıbbi açıklama ve uygulamaların Oğuz boyları arasında hem dinsel tıbbi bir anlayış, hem de maddi tıbbi bir anlayışın birlikte sürdürüldüğünü açığa koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: Dede Korkut öyküleri, tıp tarihi.

Nasıl Atıf Yapılır

1.
Acıduman A, Arda B. Dede Korkut öyküleri tıp tarihi bakış açısıyla ne söyler?. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2011; 54: 189-96. Available from: https://cshd.org.tr/article/view/257