Öz
Kesitsel tipte olan çalışmanın amacı, bir meslek lisesindeki öğrencilerde uyku kalitesi ve etkileyebilecek olası faktörlerin değerlendirilmesidir. Onuncu sınıftaki 254 öğrenci ve 11. sınıftaki 218 öğrencinin Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile uyku kaliteleri değerlendirilmiştir. Uyku hijyen indeksinin hesaplanması için oda koşulları, yatmadan yarım saat önce yaptığı etkinlikler, içilen içecekler ve yenilen yiyecekler sorularak bir indeks oluşturulmuştur. Öğrencilerin %59.1'i uyudukları odadaki gürültü düzeyini, %65.9'u ışık miktarını, %66.9'u havalandırma, %70.1'i ısınma durumunu ve %61.4'ü yatağın fiziki koşullarını rahatsız edici bulmaktadır. Sigara içen öğrencilerin PUKİ puanı içmeyenlere göre daha fazla bulunmuştur (p<0.05). Uyku kalitesinin; stres ve kaygı altında bırakan insan ilişkileri olanlarda, olmayanlara göre daha kötü olduğu saptanmıştır (p<0,001). Aile tipinin parçalanmış aile olması (OR 3.2 %95, GA 1.293-8.005), öğrencinin halen ya da daha önce sigara içmiş olması (OR 3.0 %95, GA 1.706-5.233), aile içinde duygusal şiddet olması (OR 3.0 %95, GA 1.202-7.570), anne ile ilişkilerinin kötü olması (OR 2.5 %95, GA 1.129-5.594), baba ile ilişkilerinin kötü olması (OR 2.7 %95, GA 1.570-4.798), uykuya dalma süresinin 30 dakikadan fazla olması (OR 8.0 %95, GA 3.636-17.633), gece uyku süresinin beş saat ya da daha az olmasının (OR 8.2 %95, GA 2.355-28.363) öğrencilerin uyku kalitesini olumsuz etkilediği belirlenmiştir.
Gençlerin ve ailelerinin uyku hijyeni konusunda daha fazla bilgilendirilmesi ve uyku kalitesi düşük olan, özellikle risk altında olan gençlere ve ailelerine psikososyal danışmanlık verilmesi gerekir.
Anahtar Kelimeler: uyku kalitesi, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, uyku hijyeni.